Vlak voor de jaarwisseling verscheen het ruim 160 pagina’s tellende werk Nieuwe mensen op oud land. Archeologie, geschiedenis en stedenbouw van Meerhoven (Eindhoven) onder redactie van stadsarcheoloog van Eindhoven Nico arts. Het boek vertelt het verhaal van Meerhoven. Voor de bouw van deze wijk, gestart in 1997, heeft er veel archeologisch onderzoek plaatsgevonden. Reden genoeg voor Arts om hier een rijk geïllustreerde publicatie aan te wijden. Het werk behandelt de archeologische resten uit de prehistorie, via de Middeleeuwen tot aan het recente verleden. En om die reden bespreek ik deze publicatie hier: de Tweede Wereldoorlog komt ruim aan bod. Het vooroorlogse vliegveld Welschap werd door de bezetter omgetoverd tot Fliegerhorst Eindhoven. Door de hele publicatie worden historie en archeologie ineen gevlochten, op een manier zoals dat mijns inziens vaker zou moeten gebeuren.
Een hoofdstuk van Hans Timmerman geeft een gedetailleerde beschrijving van de inzet van Duitse luchtdoelartillerie (Flak) op de Fliegerhorst en bij de Philips-fabrieken. Nico Arts beschrijft het huishoudelijk afval en andere bodemvondsten uit deze periode. Hierbij worden ook vondsten meegenomen die door detectorzoekers zijn gedaan. Veelal blijven dit soort objecten in een vitrine of op zolder bij iemand thuis, maar in deze publicatie krijgen enkele objecten een verhaal en de aandacht die ze verdienen. Denk hierbij aan een gouden ring van een Amerikaanse vlieger van een akker in Woensel en een Totenkopf-ring van een SS-officier van de Belgische Kempen. Archeoloog Jos van der Weerden weidt uit over onderzoek dat door archeologisch onderzoeks- en adviesbureau BAAC werd uitgevoerd in 2006. Hij vertelt over de overblijfselen uit de Tweede Wereldoorlog in het gebied Habraken, dat deel uitmaakte van de eerder genoemde Fliegerhorst. Tot slot wordt hier bijzondere melding gemaakt van de bijdrage van Rob Schlooz. Hij beschrijft het verhaal achter een zilveren bokaal. De bokaal, in 2012 in een afvalbak in Someren gevonden, werd in eerste instantie gegraveerd in 1913. Tijdens de oorlog werd het echter hergebruikt en op 26 juni 1942 werd de bokaal opnieuw gegraveerd. Dit laatste moment heeft een binding met Fliegerhorst Deelen bij Arnhem, omdat het een geschenk is aan het Nachtjagdgeschwader 1 waarvan de staf daar op dat moment zetelde. De omzwervingen van de bokaal zijn onduidelijk, maar de auteur kon vaststellen dat het object tijdens een feest in een villa aan de Velperweg in Arnhem met onder meer Wolfgang Falck moet zijn uitgereikt.
Voor meer info of om te bestellen, klik hier.
Archeologie van de Tweede Wereldoorlog 